Metal işleme ve talaşlı imalat sektörlerinde bor yağı, kesme ve soğutma işlemlerinde yaygın olarak kullanılan bir yağlayıcıdır. Bor yağı, yüksek sıcaklıklara dayanıklılığı ve metal ile yüksek uyumluluğu sayesinde kesme işlemini kolaylaştırır ve talaş oluşumunu azaltır.
Ancak bor yağı kullanımı, talaş kontrolünü zorlaştırabilir ve iş ortamında çeşitli problemlere yol açabilir. Bu problemler şunlardır:
1. Sağlık ve Güvenlik Riskleri:
- Kaygan Zeminler: Bor yağı, zemini kaygan hale getirerek kazalara ve yaralanmalara neden olabilir.
- Solunum Problemleri: Bor yağı buharları, solunum problemlerine ve alerjik reaksiyonlara yol açabilir.
- Cilt Tahrişi: Bor yağı ile temas, cilt tahrişine ve egzamaya neden olabilir.
- Yangın Tehlikesi: Bor yağı, yüksek sıcaklıklarda alev alabilir ve yangına neden olabilir.
2. Çevre Kirliliği:
- Su Kirliliği: Bor yağı, atık sulara karışarak su kirliliğine yol açabilir.
- Toprak Kirliliği: Bor yağı içeren talaşlar, toprağa karışarak toprak kirliliğine yol açabilir.
3. Verimlilik Kaybı:
- Talaş Birikimi: Bor yağı, talaşların yapışmasına neden olarak makinelerde ve iş parçalarında birikmesine yol açabilir. Bu durum, üretimde gecikmelere ve verimlilik kayıplarına neden olabilir.
- Soğutma Sorunları: Talaş birikimi, kesme takımının soğumasını engelleyerek aşınmasına ve ömrünün kısalmasına neden olabilir.
Bor Yağı ve Talaş Kontrolü Yöntemleri:
Bor yağı kullanımıyla ilgili problemleri önlemek için çeşitli kontrol yöntemleri uygulanabilir:
- Doğru Yağ Seçimi: Kullanım amacına ve işleme koşullarına uygun bor yağı seçilmelidir.
- Yağ Miktarı Kontrolü: Fazla yağ kullanımı, talaş oluşumunu ve yapışmasını artıracağından kaçınılmalıdır.
- Yağlama Sistemleri: Otomatik yağlama sistemleri kullanımı, yağ miktarının ve dağılımının kontrolünü sağlayarak israfı önler.
- Havalandırma: Bor yağı buharlarının ortamdan uzaklaştırılması için uygun havalandırma sistemi kurulmalıdır.
- Kişisel Koruyucu Donanım: İşçiler, bor yağı ile temaslardan korunmak için eldiven, gözlük ve maske gibi kişisel koruyucu donanım kullanmalıdır.
- Talaş Toplama Sistemleri: Talaş oluşumunu kontrol altına almak için vakum sistemleri veya diğer talaş toplama sistemleri kullanılmalıdır.
- Atık Su ve Talaş Arıtma: Bor yağı içeren atık sular ve talaşlar, uygun arıtma tesislerinde işlenerek çevreye zarar vermeden bertaraf edilmelidir.
Sonuç:
Bor yağı, metal işlemede önemli bir rol oynasa da kullanımıyla ilgili problemlere karşı dikkatli olunmalıdır. Doğru kontrol yöntemleri ve önlemler ile bor yağı kullanımı, daha temiz, güvenli ve verimli bir iş ortamı sağlayarak hem üretim verimliliğine hem de çevreye katkıda bulunabilir.